نشست صمیمی نمایندگان بخش خصوصی در هیئت‌های حل اختلاف مالیاتی با نمایندگان سازمان امور مالیاتی و قوه قضائیه، روز یکشنبه ۱۹ اسفندماه در سالن همایش‌های اتاق بازرگانی کاشان برگزار شد. در این نشست که با حضور احمدرضا مدبرنیا، مدیرکل مالیاتی استان اصفهان، و محمود تولایی، رئیس کمیسیون مالیاتی اتاق ایران، همراه بود، مسائل و چالش‌های حوزه مالیات مورد بررسی قرار گرفت.

چالش‌های سامانه‌های جدید مالیاتی

محمود تولایی در این نشست با اشاره به مشکلات سامانه‌های مالیاتی جدید، از جمله سامانه مودیان و صندوق‌های الکترونیکی اشاره کرد و افزود: "از روز اول که مجلس دنبال اجرای سامانه مودیان و صندوق‌های الکترونیکی بود، گفتیم که امکان اجرای درست آن وجود ندارد. اما نهایتاً اجرا شد و حالا سازمان مالیاتی خودش گرفتار شده است. این سامانه‌ها مشکلات زیادی دارند، کار کارشناسان مالیاتی را سخت کرده و باعث شده که برخی کسب‌وکارها درگیر مسائل فنی و اداری شوند که حتی ممکن است مانع فعالیت اقتصادی آن‌ها شود."

وی در ادامه به مواردی اشاره کرد که مودیان مالیاتی به دلیل نقص در این سامانه‌ها، در انجام معاملات خود دچار مشکل شده‌اند و تأکید کرد که باید برای بهبود این روند، تدابیر لازم اندیشیده شود.

افزایش تنوع پایه‌های مالیاتی و مشکلات اجرایی

رئیس کمیسیون مالیاتی اتاق ایران همچنین به روند رو به رشد پایه‌های مالیاتی در یک دهه اخیر، تأکید کرد که این افزایش، بار مضاعفی بر دوش ادارات مالیاتی گذاشته و اجرای آن‌ها را سخت‌تر کرده است. وی گفت:

"در سال‌های اخیر، پایه‌های مالیاتی متعددی اضافه شده که اجرای آن‌ها نه‌تنها برای مردم، بلکه برای خود سازمان مالیاتی هم چالش ایجاد کرده است. برخی از این پایه‌ها، مثل مالیات بر خانه‌های خالی، سال‌ها مطرح بود اما خروجی خاصی نداشت. فقط هر بار مجلس از سازمان مالیاتی می‌پرسد که چی شد؟ و پاسخی وجود ندارد."

وی با اشاره به برخی مالیات‌های جدید، از جمله مالیات بر خودرو و دیگر دارایی‌ها، اظهار داشت که این سیاست‌ها عملاً هزینه‌های اجرایی را افزایش داده و اداره امور مالیاتی را دشوارتر کرده است.

افزایش بار مالیاتی و تأثیرات آن بر کسب‌وکارها

یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مطرح‌شده در این نشست، افزایش فشار مالیاتی بر فعالان اقتصادی بود. تولایی گفت: "سازمان مالیاتی تنها نهادی است که تاکنون ۹۸ تا ۱۱۰ درصد تعهدات خود را انجام داده است، درحالی‌که سایر دستگاه‌ها مثل نظام سلامت، آموزش، مسکن و وزارتخانه‌ها به تعهداتشان عمل نمی‌کنند. اما مشکل اینجاست که با این روند، مالیات‌ستانی پرهزینه‌تر شده و چالش‌ها هر سال بیشتر می‌شود."

وی افزود:"دولت در بودجه مالیات را بیش از مقدار واقعی محاسبه کرده و حالا سازمان مالیاتی مجبور است از کسب‌وکارها بیشتر بگیرد. این باعث شده که ممیزان مالیاتی برای رسیدن به این اعداد، مالیات بیشتر از سود واقعی و قانونی برای برخی بنگاه‌ها در نظر بگیرند و همین مسأله باعث نارضایتی کسب‌وکارها شده است."

تولایی همچنین هشدار داد که چالش‌های مالیاتی در سال آینده بیشتر خواهد شد و بسیاری از فعالان اقتصادی، به‌خصوص در بخش‌های تولیدی، برای پرداخت مالیات با مشکلات بیشتری مواجه خواهند شد.

درخواست تعدیل سهمیه مالیاتی کاشان

یکی از مهم‌ترین موضوعات این نشست، درخواست تعدیل سهمیه مالیاتی شهرستان کاشان بود. تولایی با اشاره به وجود بنگاه‌های معاف از مالیات در این منطقه، گفت: "سهمیه‌ای که برای کاشان در نظر گرفته شده، بیش از حد بالاست. دلیلش این است که بسیاری از واحدهای صنعتی بزرگ در این منطقه معاف از مالیات هستند، اما سهمیه مالیاتی کاشان بدون در نظر گرفتن این موضوع تعیین شده است. ما از مدیرکل محترم مالیاتی استان اصفهان درخواست داریم که این سهمیه را تعدیل کنند."

وی در ادامه به نابرابری مالیاتی بین شهرهای مختلف در کشور اشاره کرد و افزود: "یک بنگاه اقتصادی که در استانهای دیگر فعالیت می‌کند، مالیات کمتری نسبت به یک بنگاه مشابه در کاشان پرداخت می‌کند. این ناعدالتی باعث نارضایتی فعالان اقتصادی شده و باید مورد بررسی قرار گیرد."

تأکید بر تعامل و همکاری بیشتر میان مودیان و سازمان مالیاتی

در ادامه نشست، نمایندگان بخش خصوصی و کارشناسان مالیاتی بر ضرورت تعامل بهتر میان سازمان مالیاتی و فعالان اقتصادی تأکید کردند. آن‌ها خواستار کاهش بروکراسی، تسهیل فرایندهای مالیاتی و توجه بیشتر به شرایط اقتصادی کشور در تعیین مالیات‌ها شدند.

تولایی در این خصوص گفت: "ما نباید اجازه دهیم که ارتباط بین سازمان مالیاتی و مردم به یک رابطه متشنج تبدیل شود. برخورد برخی از همکاران مالیاتی ممکن است باعث نارضایتی مودیان شود و این به نفع هیچ‌کس نیست. باید به‌گونه‌ای عمل کنیم که هم سازمان مالیاتی به تعهداتش عمل کند و هم مردم احساس عدالت و انصاف داشته باشند."

وی همچنین افزود: "در شرایط سخت اقتصادی، اگر ما با یکدیگر همراهی نکنیم، مشکلات بیشتر خواهد شد. ما باید تلاش کنیم که فضای مالیاتی کشور را به سمت یک تعامل مثبت سوق دهیم."

احمد رضا مدبرنیا در ابتدای سخنان خود، ضمن قدردانی از فعالان اقتصادی و سازمان مالیاتی، اعلام کرد که ۹۸ درصد بودجه استان اصفهان از طریق مالیات تأمین می‌شود و این امر وظیفه سنگینی را بر دوش سازمان مالیاتی قرار داده است. وی افزود: "ما در سال ۱۴۰۳ تا پایان بهمن‌ماه، ۶۵ هزار میلیارد تومان مالیات وصول کردیم که نسبت به سال قبل ۵۹ درصد رشد داشته است. همچنین در بخش ارزش افزوده، پرداختی ما به شهرداری‌ها ۲۳ درصد رشد داشته و تا پایان سال به ۱۵ هزار میلیارد تومان خواهد رسید."

تمرکز بر مالیات شرکت‌های بزرگ و کاهش فشار بر مشاغل کوچک

مدیرکل مالیاتی استان اصفهان تأکید کرد که ۷۰ درصد وصول مالیات استان بر دوش ۳۴ شرکت بزرگ است که عمدتاً شبه‌دولتی و بورسی هستند. وی تصریح کرد:"نگاه ما این نیست که بخواهیم فشار را روی کسب‌وکارهای کوچک و متوسط بگذاریم. بلکه تمرکز ما بر شرکت‌های بزرگی است که میزان مالیات آن‌ها در شاخص‌های بورس مشخص شده است."

هوشمندسازی سیستم مالیاتی و کاهش مراجعات حضوری

مدبرنیا از هوشمندسازی فرآیندهای مالیاتی به عنوان یکی از اقدامات کلیدی سازمان نام برد و گفت: "با اجرای سیستم‌های جدید، میزان رسیدگی‌های مالیاتی کاهش یافته است. به عنوان مثال، در سال جاری از ۲۵,۸۰۰ اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی، تنها ۸,۵۰۰ مورد بررسی شده است و در اشخاص حقیقی نیز از ۵۸ هزار پرونده، تنها ۱۱,۸۰۰ پرونده بررسی شده است. این نشان می‌دهد که روند قطعی‌سازی سیستمی در حال اجرا است."

وی همچنین به اقدام جدید سازمان مالیاتی اشاره کرد که پیش از صدور مجوز کسب‌وکارهای خانگی، افراد موظف به گذراندن دوره‌های آموزشی مالیاتی هستند تا در آینده دچار مشکلات مالیاتی نشوند.

بررسی درخواست‌های فعالان اقتصادی و سهمیه مالیاتی کاشان

یکی از موضوعات مورد بحث در این نشست، درخواست کاهش سهمیه مالیاتی شهرستان کاشان بود. مدبرنیا در این خصوص گفت: "ما سهمیه مالیاتی شهرستان‌ها را بر اساس چند شاخص از جمله اظهارنامه‌های ارزش افزوده، پیش‌بینی سود شرکت‌ها و اطلاعات سامانه‌های مالیاتی تعیین می‌کنیم. اگر همکاران ما در کاشان احساس می‌کنند که سهمیه در نظر گرفته‌شده ناعادلانه است، ما آماده‌ایم این موضوع را مجدداً بررسی کنیم."

وی همچنین تأکید کرد که پاک‌سازی و اصلاح اطلاعات سیستم مالیاتی در شهرستان‌ها می‌تواند به کاهش سهمیه مالیاتی کمک کند.

تسهیل فرایندهای مالیاتی و برخورد با تخلفات اداری

مدبرنیا در ادامه سخنان خود، بر اهمیت برخورد مناسب با مودیان مالیاتی تأکید کرد و گفت:"مردم ارباب رجوع ما هستند و باید با احترام با آن‌ها برخورد شود. اگر کسی از برخورد نامناسب یک ممیز مالیاتی شکایت دارد، حتماً به ما گزارش دهد. ما در مواردی با برخی از همکاران متخلف برخورد کرده‌ایم و حتی آن‌ها را به کارگزینی ارجاع داده‌ایم."