همایش «چشمانداز کسبوکار از منظر اقتصاد کلان» روز گذشته با حضور جمعی از فعالان اقتصادی، مدیران صنعتی و دانشجویان اقتصاد در سالن همایش حسن تفضلی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کاشان برگزار شد.
این برنامه با همکاری اتحادیه تولیدکنندگان فرش ماشینی کشور و اتاق بازرگانی کاشان با سخنرانی دکتر تیمور رحمانی، استاد اقتصاد دانشگاه تهران بود.
دکتر رحمانی در ابتدای سخنرانی با یاد و خاطره مرحوم «دکتر عظیمی»، استاد برجسته اقتصاد، بر نقش معلمان اندیشهساز در تربیت نسل اقتصاددانان کشور تأکید کرد و گفت: «در همه این سالها سعی کردهام تحلیل اقتصادیام از واقعیت موجود فاصله نگیرد؛ نه از خوشبینیهای بیمبنا تأثیر بپذیرد و نه از نگاههای منفی غیرواقعی.»
او با اشاره به تجربیات خود در دورههای مختلف مشاوره اقتصادی ـ از جمله همکاری با بانک مرکزی ـ تأکید کرد که گاه تصمیمگیران «درک دقیقی از رنج و واقعیتهای کسبوکار» ندارند و همین فاصله، مانع اصلاحات مؤثر در اقتصاد میشود.
رشد اقتصادی در مسیر نزولی
رحمانی با مروری بر کارنامه رشد اقتصادی ایران از سال ۱۳۸۰ تا ۱۴۰۳ گفت: اقتصاد ایران در دهه ۸۰ با وجود افزایش شدید درآمدهای نفتی به رشد پایدار نرسید؛ از دهه ۹۰ به بعد متوسط رشد اقتصادی به حدود ۱.۷ درصد رسیده که برای یک کشور درحالتوسعه «بسیار پایین» است؛ سهماهه نخست سال ۱۴۰۴ نیز طبق دادههای مرکز آمار، رشد اقتصادی با نفت منفی ۰.۱ درصد و بدون نفت منفی ۰.۴ درصد بوده است.
او تأکید کرد: «این ارقام نشان میدهد بخشهای مولد اقتصاد، مستقل از نفت، با محدودیتهای جدی مواجهاند و احتمالاً در یک افق یکساله، رشد اقتصادی حتی میتواند منفی شود.»
پیامدها برای کسبوکارها
استاد اقتصاد دانشگاه تهران با ترسیم تصویر پیشروی فعالان اقتصادی اظهار کرد: بازارها در ماههای آینده منقبضتر خواهند شد؛ تورم در مسیر افزایش قرار دارد و هزینه تولید بالاتر میرود؛ نرخ ارز همچنان «تحت فشار صعودی» است؛ نرخ سود و هزینه تأمین مالی نیز «بالا و روبهافزایش» باقی میماند.
او گفت: «کسبوکارهایی که امکان انتقال هزینهها به قیمت نهایی را ندارند، بیشتر تحت فشار کاهش سودآوری قرار میگیرند؛ اما واحدهای صادراتمحور، در صورت نبود محدودیتهای جدید ارزی، میتوانند از افزایش نرخ ارز منتفع شوند.»
چالش انتقال تکنولوژی و کاهش سرمایهگذاری
رحمانی در تحلیل ریشههای وضعیت فعلی به وابستگی تاریخی اقتصاد ایران به منابعی مانند نفت و گاز اشاره کرد و افزود: «وقتی درآمد حقیقی نفت کاهش مییابد و روابط خارجی محدود میشود، هم سرمایهگذاری افت میکند، هم واردات ماشینآلات و مواد واسطه کاهش مییابد و هم انتقال تکنولوژی مختل میشود. اینها مستقیماً رشد بهرهوری را پایین میآورد.»
به گفته این اقتصاددان، در شرایطی که اقتصاد ایران با رشد پایین، فشارهای تورمی و محدودیتهای تامین مالی روبهرو است، شناخت محیط اقتصادی برای بنگاهها حیاتیتر از همیشه است و تصمیمگیریهای کارآفرینان باید بر پایه تحلیل واقعبینانه، نه خوشبینی یا بدبینی، انجام شود.
چاپ کردن این صفحه
پنج شنبه, 07 آذر 1404 10:41
نشست «چشمانداز کسبوکار از منظر اقتصاد کلان» در اتاق کاشان مطلب ویژه
